Cây nho (Vitis vinefera L.) là cây ăn quả đặc sản đem lại nguồn lợi kinh tế cao cho nông dân ở Ninh Thuận. Năm 1998-2002 diện tích trồng nho ở Ninh Thuận tăng lên khá nhanh khoảng 2300 ha, nhưng đến năm 2003-2004 diện tích giảm 650 ha do hạn hán và lũ lụt, đến năm 2007 qua kiểm kê diện tích trồng nho còn 1650 ha, tác nhân ảnh hưởng trực tiếp là thời tiết bất lợi và tình hình sâu bệnh diễn biến khá phức tạp. Riêng giống nho NH 01-48 được tỉnh triển khai vào năm 2000 với quy mô thí nghiệm, đến năm 2002 diện tích trồng nho NH 01-48 là 85 ha và năm 2007: 386ha.

Công tác nghiên cứu khoa học và công tác khuyến nông đã được Tỉnh quan tâm. Tuy nhiên, cần hoàn thiện các kết quả nghiên cứu khoa học, đẩy nhanh áp dụng tiến bộ kỹ thuật, tổ chức nhiều lớp tập huấn và hội nghị chuyên đề về cây nho thông qua các Câu lạc bộ Khuyến nông để chuyển tải kỹ thuật canh tác và thông tin khoa học đến người sản xuất nhằm hình thành vùng nho sạch và áp dụng tiêu chuẩn EUREPGAP.

Mặc dù cây nho đỏ Red Cardinal và nho NH 01-48 đã đạt được năng suất và hiệu quả kinh tế cao, nhưng việc mở rộng diện tích đang gặp một số  khó khăn trở ngại chưa giải quyết được vì cây nho rất “nhạy cảm với thời tiết và sâu bệnh.” cần phải tiếp tục nghiên cứu sâu để hoàn thiện quy trình trồng nho hữu cơ sinh học..

Hiện nay, nông dân vẫn còn tiếp tục sử dụng nhiều loại thuốc hoá học để bảo vệ nho, ảnh hưởng đến chất lượng quả nho, hạn chế trong cạnh tranh thị trường

Việc thực hiện chương trình nghiên cứu khoa học tổng hợp để tuyển chọn các giống nho chủ lực, hoàn thiện quy trình canh tác theo hướng hữu cơ sinh học, bảo quản nho sau thu hoạch là các vấn đề cấp thiết để duy trì và phát triển nghề trồng nho tại Ninh Thuận, đồng thời tạo sản phẩm nho an toàn có khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Muốn giải quyết có hiệu quả bài toán cây Nho tại Ninh thuận, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa nhà khoa học, nhà quản lý và người sản xuất nho và cả người tiêu thụ nho trong các hoạt động nghiên cứu-phát triển về Nho.

Tỉnh ta tập trung năng lực đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp nông thôn theo hướng tăng tỉ trọng cây công nghiệp (nho, mía, thuốc lá, bông) đưa giá trị sản lượng cây công nghiệp đạt 42,5% tổng giá trị sản lượng nông nghiệp, trong đó cây nho được xác định là cây chủ lực.

Sử dụng diện tích đất trồng nho có hiệu quả cao nhất trên cơ sở đất đã được ngành Nông nghiệp quy hoạch đánh giá thích nghi, nhằm cung cấp nguyên liệu cho chế biến và dịch vụ phát triển, ứng dụng rộng rãi những kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ tiên tiến vào sản xuất nho sạch.

Xây dựng cơ sở khoa học cho việc đăng ký bảo hộ thương hiệu hàng hoá (Chỉ dẫn địa lý) và đa dạng hoá sản phẩm cho nho Ninh Thuận .

Quy hoạch phát triển diện tích cây nho đến năm 2010 là 3.500 ha, trong đó nho đỏ 2.500 ha và nho giống mới 1.000 ha.

Định hướng phát triển cây nho trong thời gian tới:

r. Tăng cường công tác Hội thảo khoa học, chuyển giao nhanh tiến bộ khoa học đầy đủ cho nông dân, xây dựng “chương trình khuyến nông đặc biệt”. Chương trình tuyên truyền, các hỗ trợ phòng chống dịch bệnh cho giống nho NH 01-48 .

r. Xây dựng chương trình nghiên cứu triển khai, cụ thể:

·      Đa dạng hoá các giống nho ăn tươi, giống nho làm rượu, phát triển giống nho kháng bệnh, mở rộng diện tích phục tráng giống nho đỏ.

·      Hoàn thiện quy trình sản xuất nho an toàn theo hướng hữu cơ sinh học phổ biến cho nông dân.

·      Sử dụng phân bón hợp lý theo nhu cầu dinh dưỡng của cây nho theo từng mùa vụ/năm.

·      Hoàn thiện quy trình phòng trừ dịch hại tổng hợp (IPM) trên nho, kết hợp biện pháp hoá học và sinh học một cách hợp lý nhằm giảm dư lượng thuốc BVTV trên quả nho.

r. Sử dụng các chế phẩm sinh học trong quy trình canh tác hữu cơ sinh học. Chuẩn hoá các nguồn phân hữu cơ cung cấp cho dân. Đa dạng hoá các chế phẩm sinh học (thuốc diệt nấm....) Cung cấp tài liệu hướng dẫn nhanh và cập nhật thông tin cho dân. Thiết lập hệ thống cung cấp và phân phối kịp thời vật tư cho dân. Củng cố hệ thống quản lý thuốc bảo vệ thực vật.

r.Phối hợp các cơ quan chức năng chuyên nghiên cứu nho tại Ninh Thuận, thành lập Hợp tác xã/Hội nông dân trồng nho (tăng cường trách nhiệm nông dân: ý thức cộng đồng trong phòng chống bệnh, thay đổi tập quán cũ, thống nhất mùa vụ trong sản xuất, thu hoạch đúng lúc, giá bán...)

r.Đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm nho Ninh Thuận. Thiết lập nhanh hệ thống thu mua nho sạch.

r.Hệ thống cung cấp giống: gốc ghép và cành ghép đạt tiêu chuẩn cho dân.

r.Thiết lập chương trình hỗ trợ vốn cho nông dân áp dụng quy trình mới.

r.Kiểm soát chặt chẽ tiến trình các kết quả nghiên cứu khoa học, tổ chức nghiệm thu kết quả, triển khai nhanh qua khuyến nông và các giải pháp tổng hợp.

r. Xây dựng một chiến lược phát triển bền vững cây nho tại Ninh Thuận được triển khai và kiểm soát chặt chẻ bởi các cơ quan chức năng thuộc ngành nông nghiệp. Các chương trình, dự án, đề tài cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa: nhà khoa học, nhà quản lý, nông dân, ngân hàng, nhà tiêu thụ./.